Textielinzameling: verandering vanaf 1 januari 2025

Op 1 januari 2025 wordt de Europese richtlijn voor de gescheiden inzameling van textiel van kracht. Deze nieuwe wetgeving is op Brussels niveau omgezet in de ordonnantie betreffende afvalstoffen. In de praktijk moet dit nieuwe kader het mogelijk maken om textiel onafhankelijk van de restafvalstroom in te zamelen. Het jaar 2025 markeert dus het begin van een nieuwe, duidelijkere periode voor alle Brusselaars. Ze zullen al hun textielafval (kleding, huishoudlinnen, schoenen, lederwaren en knuffels) kunnen wegdoen, zonder nog iets in de witte zakken voor restafval te stoppen. Al het proper en droog textiel valt onder dit nieuwe kader.

Naast de wettelijke verplichting is er ook het milieubelang om de inzameling van deze stroom te verbeteren. Want volgens een studie in opdracht van het Gewestelijk Agentschap voor Netheid, uitgevoerd in 2023, wordt in Brussel jaarlijks naar schatting 13 tot 15 kg textiel per inwoner geproduceerd, wat neerkomt op een totaal van 15.000 ton. Volgens dezelfde schattingen wordt amper 29% van deze stroom selectief ingezameld en belandt de rest in de verbrandingsoven. 

De invoering van een selectieve inzameling maakt het dus mogelijk om het aandeel afval dat verbrand wordt te verminderen en om het ingezamelde afval te revaloriseren door de beste valorisatiemethoden te bevorderen. In het geval van textiel betekent dit hergebruik, met name via tweedehandswinkels, en vervolgens recyclage.

Vanaf 1 januari 2025 mag ook alle textielafval worden gebracht, verzameld en ingezameld, ongeacht de kwaliteit of staat van het textiel. Wat nat of vuil textiel betreft, als het niet door de burgers kan worden gedroogd of behandeld, moet het nog steeds in de restafvalzak.

De Brusselaars hebben verschillende mogelijkheden om hun textiel, in gesloten zakken van maximaal 60 liter, in te leveren:

• de Recypark van Net Brussel; ze zijn grotendeels 7 dagen per week toegankelijk op vertoon van zijn identiteitskaart. 
• de textielbollen van bedrijven uit de sociale economie op gemeente- of gewestwegen of privéterreinen. (scholen, bedrijfsparkeerplaatsen, enz.).
  Alle textielbollen (ongeveer 350) en een dertigtal vrijwillige afgiftepunten in Brussel staan vermeld op de website van de Federatie Ressources op https://www.res-sources.be/nl/ . Deze inzamelwijzen zijn het populairst bij de Brusselaars en zijn goed voor 90% van de bijna 5000 ton textiel die jaarlijks wordt ingezameld. 
• de toekomstige campagnes van de Mobiele Recypark georganiseerd door het Agentschap Net Brussel, in samenwerking met bepaalde gemeenten (ze zullen ook de selectieve inzameling van textielafval aanbieden).

Bovendien houdt het Agentschap momenteel analyses om aanvullende inzamelwijzen voor deze fractie voor te stellen. De inzameling van textielafval op aanvraag, gegroepeerd met de inzameling van grofvuil, is een optie die wordt overwogen. De haalbaarheid hiervan moet echter in de komende maanden worden bevestigd.

Wat de doelstellingen betreft, willen Net Brussel, Leefmilieu Brussel en de belangrijkste spelers op het vlak van textielinzameling 65% van het textielafval ophalen tegen 2028. Op basis van bovenstaande schattingen komt dit neer op een doelstelling van 10.300 ton per jaar.